Kiến thức đầu tư Phần 2: Triết lý đầu tư phù hợp!

Đầu tư trên thị trường chứng khoán, ngoài mang lại tài chính cá nhân, còn phải đem lại niềm vui, hay chí ít không bị rơi vào trường hợp: mua cổ phiếu xong tối ngủ không được!

Nếu nhà đầu tư rơi vào trường hợp trên có thể do chưa hiểu chính mình, liệu mình phù hợp với đầu tư hay đầu cơ. Trên thực tế, đầu tư và đầu cơ đều kiếm được tiền, đều đóng góp sự phát triển của nền kinh tế. Tuy vậy nó có những khác biết rất đáng kể, do đó cũng rất khác nhau về cách vận hành để sinh lời…

1- Khác biết về mối quan tâm:

Nhà đầu tư

- Quan tâm đến triển vọng doanh nghiệp

- Mua khi thị giá rẻ hơn định giá

Nhà đầu cơ

- Quan tâm đến cổ phiếu

- Mua khi giá còn có thể lên nữa.

Trên thị trường chứng khoán, mọi người thường đồng bộ doanh nghiệp và cổ phiếu làm một. Nhưng trong ngắn hạn, chúng thường xuyên không đồng thuận với nhau.

Có những doanh nghiệp làm ăn tốt, thì trong dài hạn giá cổ phiếu sẽ lên, nhưng cũng có cổ phiếu tăng mạnh, trong khi doanh nghiệp thì không làm ăn gì cả.

2- Khác biết về điểm mua

Nhìn vào 2 hình ảnh dưới đây. Anh chị có thể thấy được sự khác nhau trong điểm mua của nhà đầu tư và đầu cơ.

Để dễ hình dung, nhà đầu tư sử dụng đường định giá đơn giản nhất P/E (đường màu vàng). Khi giá dưới định giá, nhà đầu tư sẽ mua.

Hình 1: Nhà đầu tư mua bán thường dựa vào định giá

Còn nhà đầu cơ thì sử dụng đường giá (đường màu xanh biển) để mua, khi giá hình thành xu huơgs tăng, nhà đầu cơ sẽ mua vào, những vùng sinh lời tốt nhất cho nhà đầu cơ thường lại là vùng giá đắt (nếu sử dụng định giá).

Hình 2: Nhà đầu cơ kiếm được nhiều tiền nhất khi có trend tăng

Nói như vậy, để thấy được rằng, trong thực tế, điểm mua của nhà đầu tư có thể là điểm bán của nhà đầu cơ và ngược lại. Sẽ không có đúng sai, chỉ là nhà đầu tư kiếm những mức sinh lời lớn, đi kèm hứa hẹn an toàn vốn trong dài hạn, trong khi nhà đầu cơ chấp nhận rủi ro đi tìm những mức lãi lớn trong ngắn hạn.

3- Nguyên tắc căn bản

3.1 Nguyên tắc trong đầu cơ

Để đầu cơ thành công, quan trọng là giữ được vốn trong giai đoạn down trend, từ đó tăng trưởng mạnh trong giai đoạn uptrend. Ở đây có 2 nguyên tắc cho nhà đầu cơ, trong đó nguyên tắc số 2 quan trọng hơn nguyên tắc số 1.

Thứ nhất là cắt lỗ, thứ hai là không hối hận.

Thông thường nhà đầu cơ sẽ cắt lỗ vài lần, đến 1 lần, thấy cắt lỗ xong thì giá cổ phiếu lên lại. Nhà đầu cơ hối hận, và ko tuân thủ các mức dừng lỗ nữa, sau đó giá cổ phiếu giảm luôn, và vốn giảm mạnh. Dù sau đó uptrend, nhưng với lượng vốn sụt giảm, nhà đầu cơ cũng ko tăng trưởng lại được. Ví dụ: Nhà đầu cơ có 100 triệu, mua xong cổ phiếu lỗ, nên không bán mà ráng nắm giữ, khi giảm quá 35%, bị ép bán. Tài khoản sau đó còn 30tr. Lúc này thị trường có vào trend tăng trở lại, để hòa vốn 100tr ban đầu, nhà đầu cơ sẽ cần sinh lời hơn 200%.

“Trong đầu cơ, cắt lỗ không bao giờ sai, nếu sai coi lại điểm cắt lỗ”. Nếu quá nhiều lần cắt lỗ ngay đáy, nhà đầu cơ không nên suy nghĩ đến  việc “không cắt lỗ” mà phải kiểm tra lại liệu điểm cắt lỗ có bị sai không.

3.2 Nguyên tắc trong đầu tư.

“Nếu tìm được một thương vụ hấp dẫn, không chắc sẽ có lời. Nhưng nếu tìm được 10 món hời thì lợi nhuận gần như chắc chắn”

Nhà đầu tư không phải không có những sai lầm. Sai lầm phổ biến nhất ở nhà đầu tư là họ tìm thấy một doanh nghiệp tốt, sở hữu ban lãnh đạo giỏi, và được định giá rẻ. Từ đó họ xuống tiền và danh mục hầu hết chỉ có cổ phiếu của doanh nghiệp này mà thôi. Sau đó doanh nghiệp gặp phải các rủi ro không lường trước được hay các sự kiện bất khả kháng, (chính trị, thiên tai, thay đổi công nghệ…) dẫn tới doanh nghiệp thất bại, và danh mục đầu tư của họ cũng thua lỗ nặng.

Mỗi doanh nghiệp dù tốt đến mấy, đều có những rủi ro của riêng nó. Vì vậy nhà đầu tư cần đa dạng hóa để giảm thiểu được các rủi ro đơn lẻ này.

Vì vậy, nguyên tắc quan trọng nhất của nhà đầu tư là đa dạng. Phải đa dạng cổ phiếu, và đa dạnh ngành nghề. Việc đa dạng hóa danh mục không chỉ giúp nhà đầu tư tránh được các rủi ro đơn lẻ của doanh nghiệp mà còn giúp nhà đầu tư thích nghi được với các kịch bản vĩ mô khác nhau.

4- Lựa chọn

“Nhiều nhà đầu tư giữ cho mình một vị trí trung gian giữa đầu tư và đầu cơ, nhưng điều đó thường mang đến thất vọng hơn là thành tích”

Nếu lựa chọn một vị trí ở giữa: Lúc cần bán dừng lỗ một khoản đầu cơ, lại bị định giá rẻ khuyên giữ lại trong danh mục.

Những lúc cần mua một cổ phiếu trong danh mục để đầu tư, trendline lại cho thấy đà giảm vẫn còn.

Do đó, trước khi đặt mua một cổ phiếu, hay xác định mua đầu tư hay đầu cơ. Nếu mua đầu cơ, hay ghi xuống giá cắt lỗ. Nếu mua đầu tư, đặt cổ phiếu vào một danh mục không tách rời.

---------------------------------

Disclaimer.

Trên đây là những quan điểm chung nhất của Farm về đầu tư và đầu cơ. Các chỉ số P/E hay trendline trong bài đều chỉ nhằm minh họa để dễ hiểu. Không phải là căn cứ định giá hay xác định xu hướng duy nhất của thị trường.

Admin: Trần Thanh Xuân